Spodziectwo: gdy rozwój penisa staje się problemem

Do tej pory uważano, że istnieje prosta relacja przyczyna - skutek. Wytwarzany w jądrach nienarodzonego dziecka testosteron bierze na siebie odpowiedzialność za tworzenie się męskich narządów płciowych.

Tymczasem dróg prowadzących do pożądanego celu, a więc prawidłowo rozwiniętego i funkcjonującego penisa  - jest więcej.

Teoria, że jedynie jądra są odpowiedzialne za produkcję hormonów, pełniących strategiczną rolę w maskulinizacji (proces polegający na uzyskiwaniu typowych cech męskich) nie jest już obowiązująca.

Okazuje się, że produkcja strategicznych hormonów zachodzi także poza jądrami. Sygnał do rozwoju penisa z embrionalnej struktury, zwanej guzkiem narządów płciowych (struktura, która występuje u płodu niezależnie od płci) - dają gonady (jajniki lub jądra), a dokładnie wytwarzane przez nie hormony. U dzieci płci żeńskiej, u których produkcja hormonów nie jest na początkowym etapie rozwoju płodu tak intensywna jak u chłopców - powinna rozwinąć się łechtaczka u przyszłych mężczyzn - penis. Tak jest, gdy nie ma żadnych komplikacji, ale gdy do nich dochodzi - zaczynają się kłopoty. Bywa, że zewnętrzne narządy płciowe (zdecydowanie częściej u chłopców i zdecydowanie rzadziej u dziewcząt) nie rozwijają się prawidłowo. Powstaje wówczas proplem problem, który lekarze komunikują rodzicom: państwa dziecko urodziło się ze spodziectwem.

O co chodzi? Mówiąc w uproszczeniu, u chłopców rozwijające się jądra wytwarzają testosteron, który krążąc w rozwijającym się płodzie - powoduje maskulinizację wielu komórek i tkanek, prowadząc m.in. do rozwoju penisa z guzka narządów płciowych. To jednak zbyt duże uproszczenie, gdyż za tego typu proces odpowiedzialny jest inny hormon produkowany za sprawą testosteronu - dihydrotestosteron (DHT), który ma znacznie silniejszy efekt maskulinizujący. Od dawna wiadomo, że taka swoista przemiana zachodzi w jądrach. Okazuje się jednak, iż nie tylko.

Naukowcy mierzyli poziom hormonów analizując próbki krwi i tkanek w drugim trymestrze rozwoju płodu ludzkiego. Okazało się, że w rozwoju płodu ma udział nie tylko dihydrotestosteron produkowany w jądrach (tzw. szlak kanoniczny), bowiem męskie steroidy są syntetyzowane także przez inne narządy, takie jak łożysko, wątroba i nadnercze. Ten proces nazywany jest potocznie „tylnym wejściem ”.

Gospodarka hormonalna kobiety, a więc i kobiety ciężarnej narażona jest na coraz więcej czynników zakłócających. Wśród nich wymienia się przede wszystkim substancje chemiczne stosowane powszechnie w wielu gałęziach przemysłu (meblarskiego, elektronicznego, kosmetycznego, niestety także w rolnictwie - pestycydy).

Wykazano, że szkodliwe związki, wykorzystywane m.in. jako środek obniżający palność wielu produktów,  negatywnie oddziałują np.. na wątrobę i nadnercze, te zaś funkcjonując nie tak jak powinny - prowadzą do zaburzeń uwidaczniających się w nieprawidłowym rozwoju narządów płciowych płodu.