Ruch: długowieczna ścieżka zdrowia

Naukowcy ze Szwedzkiej Szkoły Sportu i Nauk o Zdrowiu w Sztokholmie odkryli, że zwiększona aktywność fizyczna, i to dowolnego typu, zmniejsza ogólne ryzyko śmiertelności niezależnie od: wieku, płci i początkowego poziomu sprawności fizycznej.

Wyniki ich pracy zostały niedawno temu zaprezentowane podczas lizbońskiego EuroPrevent 2019, kongresu naukowego zorganizowanego przez Europejskie Towarzystwo Kardiologiczne.

Naukowcy zbadali dokumentację medyczną ponad 316 tys. dorosłych Szwedów, którzy w latach 1995 – 2015 przechodzili badania przesiewowe analizujące stan ich zdrowia.

Jednym z podstawowych wskaźników poddanych ocenie był maksymalny pobór tlenu (VO2 max). Pomiar ten określa, ile tlenu serce i płuca będą dostarczać mięśniom podczas ćwiczeń. Ogólnie, im więcej ktoś ćwiczy lub porusza się, tym wyższy będzie jego wskaźnik VO2 max mówiący ile litrów tlenu pobiera z otoczenia w ciągu jednej minuty.

W badaniu przeanalizowano również szwedzkie rejestry krajowe, aby znaleźć i opisać przedziały wiekowe umieralności oraz zdarzenia sercowo - naczyniowe, niezależnie od tego, czy prowadziły one do zgonu, czy też nie.

Naukowcy ocenili VO2max i porównali rejestrowane parametry ze wskaźnikami śmiertelności oraz incydentami sercowo - naczyniowymi. Badacze stwierdzili, że śmiertelność z wszystkich przyczyn spadała o 2,8 proc., a zdarzenia sercowo - naczyniowe obniżały się o 3,2 proc. na każdy mililitr wzrostu VO2 max.

Zespół dostrzegł taką zależność bez względu na: płeć, wiek i początkowy poziom sprawności fizycznej osób, których dokumentację medyczną analizowano.

Badania wykazały, że osoby startujące do „biegu o zdrowie” z najniższego poziomu VO2 max mogą liczyć na stosunkowo największe efekty w zmniejszaniu ryzyka chorób. Można to nazwać swoistą premią zacofania. Oczywiście taka sytuacja nie powinna zniechęcać do dalszych wysiłków osoby o bardziej wytrenowanym organizmie. Jedno jest pewne, niezależnie od skali benefitów, ruch jest zbawienny dla zdrowia każdego.

- Ludzie myślą, że muszą zacząć chodzić na siłownię i ciężko ćwiczyć, aby osiągnąć lepszą kondycję fizyczną i psychiczną - wyjaśnia autorka badań dr Elin Ekblom-Bak ze Szwedzkiej Szkoły Sportu i Nauk o Zdrowiu.

- Dla większości ludzi codzienna niewielka aktywność fizyczna okazuje się być zbawienna. Chodźmy zatem po schodach, ograniczajmy używanie wind, korzystajmy w miarę możliwości z rowerów. Nie trzeba od razu bić rekordów  - wystarczy niewielki wysiłek, aby osiągnąć wymierne korzyści dla zdrowia – przekonuje dr Elin Ekblom-Bak.

American Heart Association (AHA) zaleca wykonywanie co najmniej 150 minut ćwiczeń aerobowych o umiarkowanej intensywności w każdym tygodniu, co stanowi nieco ponad 20 minut dziennie.

Ćwiczenia mają szereg korzyści, takich jak obniżenie ryzyka pojawienia się: chorób serca, cukrzycy typu 2, problemów z ciśnieniem krwi, choroby Alzheimera, czy niektórych rodzajów nowotworów i udaru mózgu.

To nie koniec korzyści. Wysiłek fizyczny może również poprawić jakość snu i mieć pozytywny wpływ na funkcjonowanie mózgu, w tym na zachodzenie sprawniejszych procesów poznawczych, lepszą pamięć, koncentrację i szybkość przetwarzania informacji.

Mało? Aktywność fizyczna wspiera tkankę kostną, chroniąc osoby w starszym wieku przed osteoporozą. Ruch pozytywnie oddziałuje także na sferę psychiki, zmniejsza niebezpieczeństwo pojawienia się depresji i stanów lękowych.

- Słaba kondycja wyrządza nawet zdrowym osobom równie duże szkody jak palenie, otyłość i cukrzyca, ale w przeciwieństwie do innych czynników ryzyka - nie jest rutynowo mierzona – zauważa dr Ekblom-Bak i dodaje: zwiększenie aktywności ruchowej musi być priorytetem zdrowia publicznego, a klinicyści powinni oceniać sprawność fizyczną podczas badań przesiewowych - wyjaśnia szwedzka uczona.

- Wyniki naszych badań powinny pomóc w podjęciu racjonalnej decyzji tym wszystkim, którzy nie mogą zdecydować się na rozpoczęcie ćwiczeń z perspektywą osiągnięcia aktywności fizycznej na poziomie 150 minut w każdym tygodniu – uważa dr Ekblom-Bak.