Antybiotyki płyną rzekami całego świata

Brytyjczycy postanowili sprawdzić stężenie 14 powszechnie stosowanych antybiotyków m.in. w: Dunaju, Mekongu, Sekwanie, Tamizie, Menam, Tybrze, Tygrysie.

Specjaliści z Uniwersytetu York najczęściej natykali się w rzekach na trimetoprym - znaleziono go w 307 z 711 miejsc poboru próbek wody. Specyfik ten stosuje się głównie w leczeniu infekcji układu moczowego.  Z kolei inny antybiotyk - cyprofloksacyna aż w 51 przypadkach przekraczał dopuszczalne poziomy.

Szczególnie niebezpieczny okazał się metronidazol (lek o dużej skuteczności w walce przeciw bakteriom beztlenowym), a to z tego powodu, że zdarzało się, iż jego stężenia wielokrotnie (nawet 300-krotnie) przekraczały dopuszczalne poziomy. Takie przekroczenie zanotowano w punkcie pomiarowym w Bangladeszu.

Naukowcy ustalili, że bezpieczne poziomy antybiotyków były najczęściej przekraczane w rzekach Azji i Afryki, zwłaszcza w Bangladeszu, Kenii, Ghanie, Pakistanie i Nigerii. W Europie sytuacja nie jest tak dramatyczna. Maksymalne stężenie antybiotyków w Tamizie i w jednym z jej dopływów na terenie Londynu wyniosło 233 nanogramów na litr (ng/l). Ten sam wskaźnik w Bangladeszu był 170 razy wyższy.

Autorzy podkreślają jednak, że nie oznacza to, że rzeki Europy, Ameryki Północnej i Południowej są wolne od problemu. Analiza wykazała częste przekroczenia dopuszczalnych poziomów także w tamtejszych rzekach - w Europie najgorszy wynik uzyskano w jednej z próbek z Austrii.

Zanieczyszczenie antybiotykami jest powszechnym, globalnym problemem. Stan krytyczny występuje najczęściej w pobliżu oczyszczalni ścieków, wysypisk śmieci.

John Wilkinson z Uniwersytetu York, przypomniał, że dotychczas analizowano  obecność zaledwie kilku antybiotyków w największych rzekach Europy, Ameryki Północnej, a w Azji – głównie na terenie Chin.

Normy wyznaczone przez AMR Industry Alliance, a dotyczące maksymalnego stężenia antybiotyków w wodach rzek, wynoszą (w zależności od specyfiku) od 20 do 32 tys. nanogramów na litr.

- Z przeprowadzonych przez nas analiz wynika, że zanieczyszczone antybiotykami rzeki mogą w znacznej mierze przyczyniać się do wzrostu oporności na antybiotyki – skomentował wyniki badań prof. Alistair Boxall z Uniwersytetu York.

To poważny problem, gdyż oczyszczenie wód rzek wiąże się z koniecznością zrealizowania niezwykle kapitałochłonnych inwestycji rozwiązujących problem oczyszczania wody i składowania niebezpiecznych odpadów. Wyniki brytyjskiego badania zostały przedstawione pod koniec maja na corocznej konferencji Towarzystwa Toksykologii i Chemii Środowiskowej (SETAC) w Helsinkach.