Ekspozycja na infekcje oddala białaczkę dziecięcą?

Pierwszym krokiem ku niebezpiecznej chorobie jest mutacja genetyczna, która pojawia się jeszcze przed urodzeniem dziecka. Drugim czynnikiem Instytutu Badań nad Rakiem, niosącym zagrożenie, jest ekspozycja w późniejszym dzieciństwie na niektóre infekcje (o ile w pierwszym okresie życia dziecka narażenie na infekcje było zbyt radykalnie ograniczane).

Mówiąc ściślej, dzieci, które dorastały w sterylnie czystszych domach i sporadycznie kontaktowały się z rówieśnikami w pierwszym roku życia, są bardziej narażone na wystąpienie ostrej białaczki limfoblastycznej. Autor tej tezy prof. Mel Greaves z brytyjskiego Instytutu Badań nad Rakiem, sugeruje, że chorobie nowotworowej można zapobiec.

Przejrzał on wyniki badań z okresu ostatnich 30 lat na temat genetyki, biologii komórki, immunologii, epidemiologii i białaczki dziecięcej. Greaves powiedział, że od dawna zastanawiał się dlaczego u zdrowych dzieci rozwija się białaczka i czy temu rakowi można zapobiec.

- Ten zbiór badań jest zwieńczeniem dziesięcioleci pracy i wreszcie dostarcza wiarygodnego wyjaśnienia, w jaki sposób rozwija się główny rodzaj białaczki dziecięcej - powiedział uczony.

- Badania zdecydowanie sugerują, że białaczka dziecięca ma wyraźną przyczynę biologiczną i jest wywoływana przez różne infekcje u predysponowanych dzieci, których układ odpornościowy nie został odpowiednio przygotowany – wyjaśnia naukowiec.

Ostra białaczka limfoblastyczna (ALL) jest postacią raka krwi najczęściej diagnozowaną u dzieci w wieku do 4 lat, chociaż czasami występuje również u dzieci starszych a nawet u osób dorosłych. Rozwija się szybko zaledwie w ciągu kilku tygodni, a czasami zaledwie kilku dni. Początkowo atakuje krew a później rozprzestrzenia się na inne części ciała, w tym węzły chłonne, wątrobę i układ nerwowy. Główną formą leczenia jest chemioterapia. Na całym świecie diagnozuje się 53 tys. przypadków tej choroby rocznie.

Faktem jest, że mutacja genetyczna odgrywa rolę w predysponowaniu kogoś do choroby, ale tylko u 1 proc. dzieci, urodzonych z tą mutacją, obserwuje się rozwój nowotworu. Zależność ta jest bardziej widoczna w rozwiniętych, zamożnych społeczeństwach, co sugeruje, że drugim, istotnym czynnikiem ryzyka są warunki życia w krajach, w których społeczeństwa mają wysoki status materialny.

Prof. Greaves obala hipotezę, że choroba najczęściej jest wywoływana przez ekspozycję na fale elektromagnetyczne lub inne zanieczyszczenie środowiska.

Uważa on, że kiedy dziecko jest narażone na infekcje w pierwszym roku życia, jego układ odpornościowy zostaje należycie wzmocniony. O ile taki warunek nie zostanie spełniony - późniejsze infekcje, mogą wywołać białaczkę u osób ze wskazaną mutacją genetyczną.

- Gdybyśmy mogli powstrzymać występowanie tego typu białaczki, byłoby to niezwykle ekscytujące, ale wciąż trzeba odpowiedzieć na wiele innych pytań, zanim będziemy mieć pewność, czy to może stać się rzeczywistością - powiedział Alasdair Rankin, dyrektor ds. badań organizacji charytatywnej Bloodwise.

- Nie ma jeszcze potwierdzonego związku białaczki z konkretną infekcją - powiedziała dr Donna Lancaster, onkolog dziecięcy w Royal Marsden NHS Foundation Trust. Według niej, teoria prof. Greavesa nadal wymaga dalszych badań, a każde narażenie małych dzieci na infekcję musi być zrównoważone potencjalnym ryzykiem wystąpienia białaczki.

Sheena Cruickshank z British Society for Immunology również wskazała na potencjalne ryzyko narażenia dzieci na infekcje, podkreślając, że higiena i bezpieczeństwo są nadal bardzo ważne. Należy pamiętać, że infekcje mogą stanowić znaczące ryzyko dla małych dzieci z rozwijającym się układem odpornościowym - powiedziała Cruickshank.

Badanie może być krokiem w kierunku opracowania środków zapobiegawczych. Jednak Charles Swanton, główny klinicysta Cancer Research UK, podkreślił, że przyczyny pojawienia się choroby i metody zapobiegania są nadal niepotwierdzone.