Kto chce wiedzieć ile żyć będzie?

Grupa naukowców, którzy niedawno opublikowali artykuł w czasopiśmie Nature Communications, ma nadzieję, że jest na dobrej drodze do opracowania niezawodnego narzędzia predykcyjnego. Uczeni uważają, że dzięki badaniu krwi będzie można pewnego dnia przewidzieć, czy ktoś ma szansę przeżyć jeszcze 5 czy 10 lat, a może 20 lat.

Autorzy badania wyjaśniają, że pomogłoby to lekarzom w podejmowaniu ważnych decyzji dotyczących zastosowania określonej terapii. Taki test może również przynieść inne korzyści: naukowcy mogliby określać wówczas, w jaki sposób interwencja medyczna wpłynie na ryzyko śmiertelności.

Obecnie ciśnienie krwi i poziom cholesterolu dają lekarzom podstawę do określenia prawdopodobnej długości życia. Jednak u osób starszych parametry te stają się mniej przydatne. Wiadomo bowiem, że u ludzi w wieku ponad 80 lat wyższe ciśnienie krwi i wyższy poziom cholesterolu są związane z niższym ryzykiem śmierci.

Naukowcy z Brunel University London w Wielkiej Brytanii i Leiden University Medical Center w Holandii postanowili zidentyfikować biomarkery we krwi, które mogłyby pomóc rozwiązać ten problem. Przeprowadzone przez nich badanie było największym tego rodzaju przedsięwzięciem. Obejmowało ono dane na podstawie obserwacji 44 168 osób w wieku od 18 do 109 lat. W okresie obserwacji w badaniu zmarło 5512 osób.

Zespół specjalistów zidentyfikował markery metaboliczne związane ze śmiertelnością. Na podstawie tych informacji stworzono system punktacji, oceniającej kiedy dana osoba może umrzeć.

Następnie naukowcy porównali precyzję stworzonego systemu punktacji z modelem opartym na standardowych czynnikach ryzyka. W tym celu zbadano kolejne 7603 osoby, z których 1213 zmarło podczas obserwacji.

Naukowcy ustalili 14 biomarkerów związanych ze śmiertelnością. Obecność wyższych stężeń niektórych z tych wskaźników - w tym: histydyny, leucyny i waliny - wiąże się ze zmniejszoną śmiertelnością. I odwrotnie, niższe stężenia takich biowskaźników jak: glukoza, mleczan i fenyloalanina – wpływa na zwiększoną śmiertelność.

Biomarkery biorą udział w wielu procesach zachodzących w organizmie, w tym w bilansie płynów i w stanach zapalnych. Naukowcy wiążą większość z nich z ryzykiem śmiertelności.

Autorzy zauważają pewne ograniczenia swoich badań. Na przykład analizowali setki tysięcy metabolitów obecnych w ludzkiej surowicy. Naukowcy zdają sobie sprawę z tego, że włączenie większej liczby metabolitów do analizy, doprowadziłoby do identyfikacji znacznie większej liczby biomarkerów związanych ze śmiertelnością, a tym samym do uściślenia prognozowania ryzyka śmierci.

- Istnieje nadzieja, że w niedalekiej przyszłości będziemy w stanie do tego stopnia rozumieć biomarkery i ich relacje, a także potrafili je modyfikować, aby pomóc ludziom w poprawie jakości życia i uchronić ich przed ryzykiem przedwczesnej śmierci – uważa kierujący badaniami dr Fotios Drenos.

Test taki może w przyszłości być realizowany podobnie, jak obecnie testy genetyczne.

Być może w przyszłości pytanie może nie brzmieć: „Jak długo będę żył?” ale raczej: „Czy chcę wiedzieć jak długo.