Ryby w diecie - mniejsze zło

W nowym badaniu, opisanym w czasopiśmie Natura, naukowcy z Harvard John A. Paulson School of Engineering and Applied Sciences oraz z Harvard TH Chan School of Public Health poinformowali, że od lat 70. ubiegłego stulecia do roku 2000 poziom metylortęci w dorszu atlantyckim wzrósł o 23 proc. z powodu przełowienia. W tym samym czasie zanotowano  56 proc. wzrost poziomu rtęci w atlantyckim tuńczyku błękitnopłetwym, głównie z powodu… wzrostu temperatury wody morskiej.

Metylortęć jest silną neurotoksyną, która może wpływać destrukcyjnie na rozwój neurologiczny człowieka, a także powodować aberacje poznawcze oraz problemy w pracy systemów nerwowego i mięśniowego. Zatrucie rtęcią grozi zaburzeniami w pracy zmysłów. Ekspozycja na nią w wieku embrionalnym jest szczególnie niebezpieczna, gdyż powodować może poważne wady wrodzone.

- Ludzie powinni zdawać sobie sprawę z ryzyka związanego z jedzeniem ryb, zwłaszcza kobiety w ciąży - powiedziała Janilyn Hutchings, naukowiec żywności i certyfikowany specjalista ds. bezpieczeństwa żywności w State Food Safety. Z tego względu eksperci zalecają kobietom w ciąży unikanie jedzenia ryb.

Prawdziwym problemem jest fakt, że poziom rtęci w rybach nadal rośnie, podczas gdy emisja tego niebezpiecznego pierwiastka do środowiska w okresie od 1990 do 2010 r. spadła o 30 proc.

Organizm ludzki narażony jest na coraz większe ilości rtęci ze względu na obecność ryb w diecie.

- Nie oznacza to, że należy całkowicie unikać owoców morza - powiedział dr Christopher Shade , założyciel i dyrektor generalny firmy detoksykacyjnej Quicksilver Scientific .Najwłaściwsze jest jedzenie ryb z dolnej części łańcucha pokarmowego, takich jak dziki łosoś i sardynki, o znacznie ogranicza ekspozycję na rtęć.

Przełowienie jest istotnym czynnikiem wpływającym na poziom rtęci u niektórych ryb, a to ze względu na wymuszoną zmianę w ich diecie. Gdy dochodzi do przełowienia ryb zawierających duże ilości rtęci, to o ile stanowią one główny składnik pożywienia gatunku spożywanego przez człowieka – taki scenariusz jest korzystny dla ludzi. Niestety sytuacja bywa odwrotna. Wówczas w organizmach ryb spożywanych przez ludzi  znajdują się większe ilości rtęci. Taki przypadek wystąpił w przypadku dorsza atlantyckiego. Ryba ta miała wysoki poziom rtęci do momentu przełowienia jej głównego źródła pożywienia - śledzia. Spowodowało to spadek poziomu rtęci w mięsie dorsza. W momencie gdy populacja śledzia zwiększyła się - zawartość rtęci w dorszu wzrosła.

Inna zależność wynika z podwyższającej się temperatury wód oceanicznych i morskich. Ryby w takich warunkach są bardziej aktywne, tak więc muszą dostarczać organizmowi więcej kalorii, a to oznacza wyższą bioakumulację rtęci wśród większych ryb, które muszą jeść więcej, aby przeżyć.

- Zmiany klimatu zwiększają niebezpieczeństwo narażenia ludzi na działanie metylortęci przy diecie bogatej w owoce morza, dlatego w celu ochrony ekosystemów i zdrowia ludzi musimy regulować zarówno emisję rtęci, jak i gazy cieplarniane – uważa dr Elsie Sunderland , główna autorka badań i profesorka nauk o środowisku i inżynierii środowiska w Harvard TH Chan School of Public Health.

- Ważne jest również to, aby pamiętać, że ryby są najzdrowszym mięsem, a kiedy ludzie odchodzą od nich, to wybierają w swojej diecie, zwykle mniej zdrową alternatywę - dopowiedziała Sunderland.

- Myślę, że ważne jest, aby konsumenci ryb nie panikowali z powodu tych informacji - powiedział Healthline dr Shawn Gerstenberger , dziekan z University of Nevada Las Vegas School of the Community Health Sciences. - Zdajemy sobie sprawę, że ryby są doskonałym źródłem białka i kwasów tłuszczowych omega-3, o których wiadomo, że mogą odgrywać kluczową rolę jako element zdrowej diety – dodał uczony.

- Wiele problemów zdrowotnych i obaw powstaje, gdy ludzie koncentrują się na jednym rodzaju żywności i nie przestrzegają zbilansowanej diety – zauważył Shawn Gerstenberger.