Fizjoterapia wygrywa z operacją?

Artroskopową dekompresję stawu ramiennego zaleca się z uwagi na długotrwały ból barku spowodowany konfliktem podbarkowym. Artroskopia jest małoinwazyjnym zabiegiem operacyjnym stawu, który wykonuje się przez „dziurkę od klucza”. W ten sposób, przy niewielkim urazie operacyjnym, można szczegółowo zbadać bark i precyzyjnie usunąć przyczynę bólu. Operacja polega na usunięciu zmienionej tkanki oraz wyrośli kostnych z przestrzeni podbarkowej. Tyle teoria i praktyka.

Naukowcy fińscy, w ramach programu Finnish Shoulder Impingement Arthroscopy Controlled Trial (FIMPACT) porównali efekty zabiegu operacyjnego z tym co zapewnia pacjentom rzetelna fizjoterapia. Wyniki okazały się zaskakujące.

W badaniu FIMPACT uczestniczyło 189 pacjentów cierpiących na uporczywe bóle barku przez co najmniej trzy miesiące - pomimo leczenia zachowawczego, fizjoterapii i podawani sterydów.

Pacjenci zostali losowo przydzieleni do jednej z trzech różnych opcji leczenia: operacji odbarczającej podbarkowej, chirurgii placebo (artroskopia diagnostyczna, która obejmowała artroskopowe badanie stawu barkowego, ale bez procedur terapeutycznych) lub nadzorowanej terapii ruchowej.

Z podawanych przez pacjentów odpowiedzi (po dwóch latach po terapii) wynikało, że ból w ramionach uległ znacznej redukcji we wszystkich trzech grupach badawczych. Jednak zabieg dekompresyjny nie przyniósł większych korzyści niż operacja “placebo”. Pacjenci z grupy artroskopii diagnostycznej nie potrafili ocenić czy poddani zostali operacji “placebo”, czy rzeczywiście dokonano w ich przypadku leczenia operacyjnego .

Z kolei stopień występowania dolegliwości w grupie fizjoterapeutycznej był w zasadzie identyczny w porównaniu z osobami poddanymi operacji.

- Wyniki te pokazują, że zabiegi chirurgiczne nie są skuteczną formą leczenia tej najczęstszej dolegliwości barkowej, musimy pochylić się nad zmianami we współczesnych praktykach terapeutycznych - stwierdzili szef projektu, chirurg Mika Paavola i prof. Teppo Järvinen z Helsińskiego Szpitala Uniwersyteckiego i Uniwersytetu Medycznego w Helsinkach.

- Opierając się na tych wynikach, powinniśmy kwestionować obecną linię leczenia, zgodnie z którą pacjenci z bólem barku leczeni są operacją dekompresyjną, ponieważ wydaje się, że leczenie takich pacjentów powinno opierać się na środkach nieoperacyjnych - mówił prof. Teppo Järvinen. Uważa on, że zaprzestając procedur, które okazały się nieskuteczne, uniknęłoby się wykonywania setek tysięcy bezużytecznych operacji rocznie na całym świecie.

NHS w Wielkiej Brytanii (odpowiednik NFZ), realizując program finansowego ograniczania niepotrzebnych procedur, wskazał wśród nich także na artroskopową dekompresję stawu ramiennego.