Jaka prawda o znieczuleniu ogólnym

Naukowcy z Duke University w Durham (Anglia) sugerują, że ich odkrycie pomoże w opracowaniu leków nasennych o mniejszej liczbie działań niepożądanych.

- Obszary składające się głównie z komórek neuroendokrynnych, usytuowanych w pobliżu jądra nadwzrokowego w podwzgórzu (część podkorowa mózgowia), są aktywowane przez wiele klas leków znieczulających – piszą naukowcy.

Komórki neuroendokrynne wytwarzają i uwalniają hormony do krwiobiegu pod wpływem sygnałów z układu nerwowego.

Ostatnie badania są ważne nie tylko dlatego, że wyjaśniają działanie środków mających podstawowe znaczenie przy znieczuleniu ogólnym, ale także dlatego, że podkreślają rolę hormonów w kontrolowaniu stanów, które wpływają na pracę całego mózgu.

Przez dziesięciolecia zakładano, że leki stosowane przy znieczuleniu ogólnym hamują aktywność mózgu do tego stopnia, iż osoby poddane ich działaniu nie mogą się poruszać, ani odczuwać bólu.

Jednak w ostatnim czasie naukowcy zauważyli, że pewne obszary mózgu są wówczas bardzo aktywne. Wiadomo przecież, iż mózg w trakcie znieczulenia ogólnego jest w stanie przetwarzać dźwięki i słowa.

Badania pokazały na przykład, że obszary mózgu aktywne w trakcie snu, nie tylko pomagają ludziom konsolidować informacje, które zostały zebrane podczas przebudzenia, ale także odpowiedzialne są za rejestrowanie bodźców pojawiających się w czasie snu.

Zespół naukowców, kierowanych przez Fan Wang, profesora neurobiologii w Duke University School of Medicine, zastanawiał się, czy te same procesy mogą występować podczas znieczulenia ogólnego. Postawiono pytania. Co jeśli środki znieczulające wykraczają poza hamowanie aktywności mózgu? Czy substancje farmakologiczne mogą również aktywować niektóre jego obszary?

W celu zbadania takich zależności uczeni wywoływali znieczulenie ogólne u myszy przy użyciu różnych leków stosowanych przez anestezjologów do usypiania pacjentów podczas operacji.

Z uwagi na to, że podawane leki znakowane były markerami molekularnymi, można było prześledzić ich drogę i dystrybucję w mózgach myszy. Okazało się, że najczęstszym miejscem docelowym było jądro nadwzrokowe.

Komórki neuroendokrynne w tym niewielkim obszarze mózgu uwalniają wiele hormonów np. wazopresynę, która pomaga m.in. regulować ciśnienie krwi. Naukowcy byli zaskoczeni tym wynikiem. Nie spodziewali się, że system neuroendokrynny będzie odgrywał tak aktywną rolę w znieczuleniu ogólnym.