Spastyczne porażenie mózgowe: wibracje mają sens

Badanie nosi tytuł „Wpływ dwóch interwencji terapeutycznych na równowagę u dzieci ze spastycznym porażeniem mózgowym: badanie porównawcze”. Wyniki projektu opublikowano w czasopiśmie Journal of Taibah University Medical Sciences.

Upośledzenie ruchu i postawy związane z porażeniem mózgowym występuje w rozwijającym się mózgu płodu lub niemowlęcia i prowadzi do ograniczeń w czynnościach takich jak samodzielne chodzenie, wchodzenie po schodach, bieganie lub chodzenie po nierównej powierzchni.

Małe dziecko zazwyczaj zaczyna budować siłę rdzenia poprzez ciągłe ćwiczenie ruchów. Jednak dzieci z porażeniem mają ograniczone wzorce ruchowe, co skutkuje mniejszą siłą i wytrzymałością w głównych grupach mięśni. Może to prowadzić do problemów z kontrolą postawy (umiejętnością ustawienia ciała w celu zapewnienia stabilności i orientacji w przestrzeni.

Wibracje całego ciała to praktyka polegająca na tym, że dziecko stoi, siedzi lub leży na maszynie z wibrującą platformą. Wibracja ta dostarcza ciału chorego dziecka energię przez co wzmacnia mięśnie, zmuszając je do kurczenia i rozkurczania się kilka razy na sekundę.

Wykazano, że takie podejście może prowadzić do tworzenia się i utrzymania połączeń nerwowo-mięśniowych. To pozwala na stymulowanie większej siły mięśni.

Naukowcy z Wydziału Fizyki na Uniwersytecie w Kairze badali wpływ wprawiania w wibrację całego ciała na poprawę stopnia równowagi u 60 dzieci w wieku od 5 do 8 lat z porażeniem spastycznym. 

Najczęstszymi zmianami chorobowymi u dzieci z porażeniem mózgowym są tak zwane porażenia spastyczne, które mogą przejawiać się w uszkodzeniach narządu ruchu: wszystkich czterech kończyn (tetraplegia), wyłącznie dolnych kończyn (paraplegia), jednej kończyny (monoplegia), dwóch kończyn po jednej stronie ciała (hemiplegia) oraz trzech kończyn (tripegia).

W badaniu wzięły udział dzieci, które miały dysfunkcję rozpoznaną jako paraplegia.

Dzieci losowo przydzielano do dwóch różnych reżimów treningowych na 12 tygodni. W obu grupach program fizjoterapii prowadzono przez godzinę każdego dnia, trzy razy w tygodniu. Ćwiczenia obejmowały techniki neurorozwojowe, ćwiczenia równowagi i korekty postawy.

Jedną grupę dzieci pod koniec treningu poddawano dodatkowo 10-minutowej wibracji całego ciała. Druga grupa brała udział w 30-minutowym programie stabilności rdzenia.

Test równowagi przeprowadzano przed i po programie ćwiczeń. Do oceny rezultatów terapii naukowcy wykorzystali dynamiczną platformę balansową Biodex (platforma może być wykorzystana do obiektywnej oceny stanu pacjenta, postępu terapii, określenia różnicy pomiędzy np. prawą a lewą kończyną).

W każdej grupie dzieci program terapeutyczny doprowadził do znacznej poprawy wszystkich parametrów stabilności w porównaniu do ich poziomów sprzed leczenia. Naukowcy zasugerowali, że ta poprawa była spowodowana wzmocnieniem mięśni tułowia, co skutkowało zdecydowanie lepsza pracą mięśni kręgosłupa oraz mięśni kończyn, wzmacnianych dodatkowo regularnym programem fizjoterapii.

Po leczeniu nie zaobserwowano istotnych statystycznie różnic między wskaźnikami stabilności u dzieci z połowicznym i obustronnym mózgowym porażeniem kończyn.

Zarówno wibracja całego ciała, jak i  ćwiczenia zapewniające stabilność rdzenia zalecane są w leczeniu dzieci ze spastycznym porażeniem mózgowym, jednak ta pierwsza metoda przynosi zdecydowanie lepsze rezultaty - oceniają naukowcy z Egiptu.