Liściaste warzywa na chorą wątrobę

Azotany w zasadzie są bezpieczne dla człowieka, chociaż dostają się do warzyw głównie za sprawą stosowania użyźniających nawozów mineralnych. Mało tego, zielone warzywa liściaste, takie jak sałata i szpinak, zawierają wysokie stężenia azotanów, które mogą zatrzymać proes stłuszczenie wątroby.

Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby (NAFLD) jest stanem, w którym tłuszcz gromadzi się w wątrobie. Eksperci kojarzą tę chorobę z otyłością, nadwagą i metabolicznymi czynnikami ryzyka. W zasadzie nie ma metod leczenia, mogących skutecznie zapobiegać przekształcaniu się NAFLD w bardziej poważne schorzenia, takie jak stłuszczeniowe zapalenie, zwłóknienie lub marskość wątroby.

W celu zmniejszenia ilości tłuszczu w wątrobie lekarze zalecają odchudzanie, podejmowanie zdrowych wyborów żywieniowych i zwiększanie aktywności fizycznej.

Badania opisane w czasopiśmie Proceedings of National Academy of Sciences, mogą utorować drogę do nowego leczenia. Naukowcy z Karolinska Institutet w Szwecji przeprowadzili doświadczenie, w którym pokazują, że nieorganiczny azotan - związek występujący w dużych stężeniach w zielonych warzywach liściastych - może zmniejszyć nagromadzenie tłuszczu w wątrobie. Głównym autorem badania jest Mattias Carlström, profesor w Katedrze Fizjologii i Farmakologii w Karolinska Institutet.

Naukowcy podzielili myszy doświadczalne na trzy grupy i wprowadzili w każdej z nich inną dietą. Grupa kontrolna otrzymywała normalną dietę, druga - wysokotłuszczową, a trzecia - dietę wysokotłuszczową z suplementacją azotanem.

Zgodnie z oczekiwaniami gryzonie z grupy wysokotłuszczowej diety zyskiwały na wadze i masie tłuszczu, a także zwiększyły poziom cukru we krwi. Markery te były znacznie niższe w grupie, która również otrzymała azotan.

Carlström, informując o wynikach badań, mówi: gdy myszom z dietą wysokotłuszczową włączyliśmy azotan, zauważyliśmy znacznie zmniejszenie udziału tłuszczu w wątrobie.

Naukowcy stwierdzili również, że u gryzoni, które otrzymywały azotan, zaobserwowano niższe ciśnienie krwi i korzystniejszy poziom insuliny w porównaniu z tymi będącymi na diecie wysokotłuszczowej bez azotanu.

Wcześniejsze badania, jak wyjaśniają uczeni, wykazały, że azotany pobudzają metabolizm komórkowy. Zielone warzywa liściaste mogą chronić przed chorobami metabolicznymi, takimi jak cukrzyca typu 2.

Naukowcy wiedzą również, że wyższe spożycie owoców i warzyw ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego. Wciąż trudno jednak dokładnie ocenić, które związki sprawiają, iż liściaste warzywa są tak zdrowe. - Nikt jeszcze nie koncentrował się na azotanie, który naszym zdaniem jest kluczem do rozwiązania zagadki – twierdzi Carlström.

Konieczne są badania w celu potwierdzenia, że azotan ma kluczowe znaczenie dla zdrowia wątroby i prawidłowego metabolizmu. Naukowcy doradzają, aby spożywać więcej zielonych warzyw liściastych. Te o najwyższym stężeniu nieorganicznego azotanu to: seler, szpinak i sałata.

- Nie są potrzebne duże ilości azotanu, aby uzyskać efekty ochronne, które zaobserwowaliśmy – mówi Carlström. - Niestety, wiele osób nie je wystarczająco dużo warzyw - dodaje.

W polskiej diecie głównym źródłem azotanów są:
- ziemniaki – 30,6 proc.
- buraki – 19,7 proc.
- kapusta – 17,2 proc.
- pozostałe korzeniowe – 11,1 proc.
- marchew – 4,3 proc.
- cebula - 3,1 proc.