Wiarygodne badania USG: od stóp po głowę

Lek. med. Marcin Grzebyk: Zacznijmy od głowy. Tylko nieliczni pacjenci mają świadomość tego, że USG jest metodą dedykowaną analizie przyczyn niektórych zaburzeń neurologicznych, które manifestują się między innymi: utratą przytomności, zaburzeniami pola widzenia, kłopotami ze słuchem. Prawidłowo realizowana diagnostyka przy pomocy sprzętu USG może doprowadzić do wykrycia na przykład niedrożności tętnic szyjnych. Takie schorzenie oczywiście występuje najczęściej u osób w wieku senioralnym, jako jedno z następstw miażdżycy. USG daje niezawodną odpowiedź, jaką obrać ścieżkę terapeutyczną w procesie udrażniania tętnic.

Tarczyca
USG daje rzetelną odpowiedź w przypadku diagnostyki guzków tarczycy. Uspokajam, że najczęściej to są gruczolaki, a więc zmiany łagodne, a tylko  część guzków identyfikowana jest jako nowotwory. Wówczas to pacjenta można szybko skierować na biopsję i w razie takiej konieczności - wdrożyć terapię onkologiczną.

Węzły chłonne
USG znakomicie sprawdza się także w badaniu węzłów chłonnych szyi. Dokonując takiej analizy u dzieci należy mieć na względzie, że powiększone węzły z reguły nie są symptomem  poważnej choroby, jednak w pewnym odsetku przypadków, szczególnie u kobiet, zdarzają się chłoniaki.

W wyniku choroby nowotworowej zaatakowany węzeł chłonny jest bardziej owalny, jego kształt manifestuje się zatartymi zatokami tłuszczowymi, mamy do czynienia ze wzmożonym przepływem przez naczynia wewnątrz guzka, tak zwaną perfuzją centralną i brzeżną. Wiele dodatkowych informacji daje morfologia tkanek określona w badaniu USG. Wszystkie te sygnały mogą być uzasadnionym powodem skierowania chorego do hematologa lub chirurga albo laryngologa.
Pamiętajmy, że powiększone węzły chłonne, które nie tworzą pakietów, a więc zgrupowań, to najczęściej węzły chłonne towarzyszące zapaleniom, często na tle autoimmunologicznym. Szczególny niepokój budzą w nas powiększone węzły chłonne w okolicach nad obojczykiem, te mogą wskazywać na proces nowotworowy.

Tętnice i żyły
Ból i drętwienie palców, opuchlizna przedramienia, zaczerwienienie, a nawet zgrubienie
i swędzenie dłoni to poważny sygnał, aby przy pomocy USG zbadać tętnice i żyły kończyn górnych, które może dotknąć zakrzepica. Z takim schorzeniem mają do czynienia najczęściej kobiety przyjmujące antykoncepcję hormonalną, ale także mężczyźni chorzy na nowotwory.

Bóle brzucha a pień trzewny
Przy pomocy USG oceniamy stan pnia trzewnego – tętnicy zaopatrującej w krew między innymi: żołądek, śledzionę,  trzustkę, dwunastnicę i wątrobę, analizujemy przepływy w tętnicach nerkowych i w pęcherzu moczowym.

Piersi
Nie zapominajmy, że obok mammografii dobrym badaniem piersi jest USG. Obie te metody diagnozują nowotwory piersi, szukają tego samego, ale mammografia lepiej pokazuje nowotwory złośliwe i łagodne położone peryferyjnie, brzeżnie na granicy piersi i klatki piersiowej, ultrasonografia pozwala natomiast na lepszą identyfikację nowotworów w częściach centralnych piersi, zwłaszcza mniejszych rozmiarów, pod brodawkami sutkowymi (ze względu na ograniczoną głębokość penetracji ultradźwięków).

Co ciekawe, coraz częściej guzy, a także nowototwory złośliwe  i łagodne piersi diagnozujemy u mężczyzn. Oczywiście jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest to, że tego typu badania są po prostu coraz częściej u nich realizowane.

Piersi powiększają się czasem u chłopców lub młodych mężczyzn, nazywamy to ginekomastią. Przyczyn upatrujemy w nieprawidłowej gospodarce hormonalnej, przyjmowaniu hormonów albo nieświadomym dostarczaniu ich wraz z niezdrowym jedzeniem. W takich przypadkach dochodzi do przerostu tkanki tłuszczowej może także wystąpić tkanka gruczołowa (ginekomastia tłuszczowa i gruczołowa).

Ginekomastia, czyli powiększenie się sutka u mężczyzny, w wyniku przerostu tkanki gruczołowej  jest wskazaniem do usunięcia jej nadmiernej warstwy. Dzięki badaniu USG możemy ściśle określić grubość tkanki do usunięcia, przy błędzie standardowym pomiaru zaledwie 1 mm. Taka dokładność jest w zupełności wystarczająca, aby przeprowadzić precyzyjny zabieg chirurgiczny usunięcia nadmiaru tkanki za pomocą skalpela lub odessania przy pomocy liposukcji,

Jama brzuszna
Podczas badania USG jamy i powłok brzusznych możemy zdiagnozować między innymi przepuklinę poporodową lub kresy białej, ale także przepuklinę pachwinową, udową czy pępkową. Ultrasonografia daje odpowiedź między innymi na temat szerokości przepukliny, jej głębokości, szerokości wrót. Na podstawie takiej diagnozy, w zależności od rozległości przepukliny, chirurg może dobrać odpowiednią siatkę wzmacniającą. U kobiet ciężarnych często dochodzi do rozwarstwienia się spojenia łonowego. Ultrasonografia stanowi czułą metodę do diagnostyki tej patologii.

Wątroba
Przy pomocy USG jesteśmy w stanie precyzyjnie zdiagnozować kondycję wątroby.
Jej podwyższona echogeniczność, może sugerować niealkoholowe stłuszczenie. Ultrasonografia daje także odpowiedź, czy mamy do czynienia z marskością wątroby u osób nadużywających alkohol.

USG jest idealnym narzędziem do diagnostyki krwiaków pourazowych okolicy wątroby i śledziony. Technika ta powinna częściej być stosowana jako wstępne badanie zdarzeń powypadkowych. Należyta diagnoza wspiera właściwe określenie zakresu operacyjnego.

Ustalenie miejsc z płynem, powstałych w wyniku urazów, daje szansę na: podejmowanie optymalnych decyzji podczas leczenia onkologicznego, określenie celowanych terapii - w przypadku wodobrzusza (ustalenie miejsca wkłucia igły do odciągnięcia płynu).

USG pozwala na skuteczne rozwiązywanie problemów wodobrzusza występujących na przykład podczas marskości lub chorób nowotworowych wątroby.

Układ moczowy
Dzięki USG możemy wiele powiedzieć o refluksie pęcherzowo – moczowym i przeroście łagodnym stercza. W kręgu naszego zainteresowania są także nerki, badamy złogi, warstwę miąższową, oceniamy echogeniczność, o ile ta jest obniżona - to trzeba sprawdzić, czy aby nie występuje nefropatia, a więc jaki jest stan kłębuszków nerkowych. W efekcie szczegółowych badań możemy na przykład ustalić czy mamy do czynienia z niewydolnością nerek spowodowaną cukrzycą.

* Lek. Marcin Grzebyk od 10 lat wykonuje badania ultrasonograficzne, prowadząc m.in. badania naukowe w dziedzinie elastrografii statycznej, członek Europejskiego Towarzystwa Ultrasonografii (EFSUMB) i Polskiego Towarzystwa Ultrasonografii, ukończył Akademię Ultrasonografii w Dusseldorfie i Roztoczańską Szkołę Ultrasonografii, posiada dyplom Wojskowej Akademii Medycznej, kursów EFSUMB.

Masz problem? Skonsultujemy, doradzimy, pomożemy.
Zapisy, informacje: od pon. do piąt. od 8.00 do 20.00 tel. 608 006 106, 608 006 108, recepcja@wmcenter.pl

Czytaj także:
Wiarygodne badanie USG: jak je rozpoznać?
Wiarygodne badania USG: elastografia
Wiarygodne badania USG: doświadczenie
Wiarygodne badanie USG: nowe obszary analizy
Wiarygodne badania USG: diagnostyka chorób stawów i układu mięśniowo szkieletowego