Rapamycyna odmładza ludzką skórę, ale…

Badanie kliniczne wykazało, że regularne stosowanie rapamycyny na wierzchnią część dłoni zmniejsza zmarszczki i zwiotczenie skóry oraz poprawia jej koloryt.

Po ośmiu miesiącach eksperymentu w większości rąk, które poddano działaniu rapamycyny, zaobserwowano (w porównaniu z placebo) wzrost kolagenu i niższy poziom markera starzenia się komórek skóry.

W jednym z ostatnich artykułów w Geroscience naukowcy stwierdzili, że leczenie rapamycyną wykazało wyraźny wpływ na opóźnienie procesu starzenia się skóry, zarówno na poziomie molekularnym, jak i klinicznym.

Nad tymi zagadnieniami pracował zespół z Drexel University College of Medicine w Filadelfii (Pensylwania), którym kierował prof. biochemii i biologii molekularnej Christian Sell.

Rapamycynę odkryto w glebie Wyspy Wielkanocnej pół wieku temu. Okazało się, że zawiera ona bakteryjny związek przeciwgrzybiczy. Specyfik, który nazwano w nawiązaniu do Rapa Nui (określenie rdzennych mieszkańców wyspy na Pacyfiku), może tłumić układ odpornościowy i zapobiegać u ssaków replikacji komórek.

Badanie Sella i współpracowników wykazało, że rapamycyna może hamować proces starzenia w hodowanych komórkach. Naukowcy odkryli, że rapamycyna spowalnia starzenie się much, robaków i myszy.

- Kiedy spowalniasz wzrost, wydaje się, że wydłużasz żywotność i pomagasz ciału naprawiać się - przynajmniej taki proces zaobserwowaliśmy u myszy. To jest działanie podobne do ograniczania liczby kalorii – tłumaczy prof. Sell.

Badanie, sygnowane przez naukowca, jest pierwszym, które wykazało przeciwstarzeniowe działanie rapamycyny w żywej tkance ludzkiej.

W badaniu klinicznym uczestniczyło 13 wolontariuszy w wieku powyżej 40 lat. Byli oni proszeni o nakładanie codziennie przed snem kremu zawierającego rapamycynę - na zewnętrzną część jednej ręki, a na drugą - kremu placebo.

Uczestnicy poddawani byli ocenom ewaluacyjnym co dwa miesiące – czterokrotnie przez okres ośmiu miesięcy. Podczas wizyt kontrolnych badacze robili zdjęcia, w celu udokumentowania zmarszczek skóry. Od ochotników, biorących udział w eksperymencie, pobierano także próbki krwi, dokonywano również jednorazowej biopsji skóry obu rąk (na koniec realizowanego programu badawczego).

Testy krwi wykazały, że rapamycyna nie dostała się do krwiobiegu uczestników.

Pod koniec ośmiu miesięcy trwania eksperymentu większość rąk poddanych leczeniu rapamycyną wykazała wzrost kolagenu i zmniejszenie stężenia białka p16, będącego jednym z parametrów starzenia się komórek.

Skóra o wyższym poziomie p16 mniej zabezpiecza organizm przed infekcją, ma także tendencję do łatwiejszego „rozdzierania się” i wolniejszego gojenia się.

Naukowcy zwracają uwagę, że ich odkrycie to dopiero wczesny etap badań, a zatem muszą kontynuować prace, zanim będą mogli powiedzieć, jak najlepiej zastosować rapamycynę w celu opóźnienia procesu starzenia.

Głównym celem tego typu eksperymentów jest poprawa wydajności organizmu człowieka, prowadząca do przedłużenia żywotności. Wymagałoby to opracowania formy leku, który działałby w znacznie niższych dawkach niż te stosowane w celu leczenia raka oraz zapobieżenia odrzuceniu przeszczepianego narządu. To ważne, bo rapamycyna będzie mogła wydłużać ludzkie życie, ale... z jej przyjmowaniem wiąże się wiele skutków ubocznych na przykład większe ryzyko wystąpienia nowotworów (głównie chłoniaków i nowotworów skóry). Rapamycyna  może też powodować martwicę kości.